Yayınlar >> Yazılar >> Axis Syllabus’un Göçer Okulu: Nomadic College
Duygu Bostancı, Kasım 2024
Nomadic College yaklaşık 25 yıldır her yıl düzenlenen hareket ve beden üzerine bir eğitim programı. Bu programı organize edenler ise Axis Syllabus’u oluşturmaya başlayan Frey Faust ve neredeyse Nomadic College’in ilk buluşmalarından beri onunla çalışan Francesca Pedulla ve Barış Mıhçı. Son yıllarda iki ve üç hafta şeklinde gerçekleşen eğitimlerde Axis Syllabus arşivi paylaşılıyor. Aynı zamanda bu aslında bir kutlama, yıl boyunca kendi pratiklerini sürdüren eğitmenler halihazırda üzerine çalıştıkları konuları paylaşıyor, katılımcılar bir araya geliyor, kendi gelişimlerini izleme fırsatı buluyor ve oluşan arkadaşlıklar devam ediyor.
Nomadic College, önceleri her sene başka bir ülkede, başka bir mekanda düzenlendiği için ismi Göçebe Okul olmuş. Son yıllarda ise aynı yaz içinde İtalya, Fransa ve Amerika’da sabit mekanlarda gerçekleşiyor. Fransa’daki eğitim, tam da Nomadic College’in gerçekleşmesi niyetiyle Axis Syllabus eğitmenlerinden Jerome Dorso tarafından inşa edilmiş L’Exosquelette’da yapılıyor. L’Exosquelette, Luc-En-Diois isimli bir köyde, bir nehir kıyısına kurdukları Le Muscardin isimli bir ekolojik çiftliğin içinde yer alıyor. Axis Syllabus, insan bedeni ve hareketini odağına alan bir arşiv. Yine de bu arşiv yalnızca hareket etmek ile ilgili değil, aynı zamanda içinde yaşadığımız dünyaya, topluma, insana dair pek çok konuya bakabileceğimiz araçlar sunuyor bize. Tüketim ve standardizasyonun yerine kendi becerilerini geliştirerek üretmeyi, kendi işini kurmayı ve bağımsızlaşmayı destekliyor. L’Exosquelette, Axis Syllabus’un bu yaklaşımına somut bir örnek sunuyor. İtalya’daki eğitim ise yine etkinliklerin yapılması niyetiyle Frey, Francesca ve Barış tarafından ve yine Axis Syllabus eğitmenlerinden Manuela’nın desteği ile kurulan, ve Göçebelerin Kökü anlamına gelen La Radice dei Viandanti’de gerçekleşiyor. Amerika’daki eğitimler ise Earthdance’da devam ediyor.
Nomadic College’de katılımcılar ders yoğunluğunu kendileri seçebiliyor. Her çalışma her seviyeden katılımcıya açık. Aktarımın amacı bir hareketi ya da seriyi yapabilmekten çok o harekete giden yolu, prensipleri kendi bedeninde bulmak olduğu için katılımcıların kendileriyle çalışmalarını ve öğrenmede aktif bir rol almalarını öneriyor. Bedenin hareketi oldukça karmaşık, katmanlı ve detaylı olduğu için her an, en basit görünen harekette bile öğrenilebilecek, bakılabilecek pek çok nokta var. Çalışmalarda o anda nereye birlikte baktığımız paylaşılıyor, hareketin, bedenin yapısı çözümleniyor. Hareket içinde hareketin yapısını, anatomiyi öğreniyoruz. Çalışma, yalnızca bedeni ve hareketi anlamayı değil aynı zamanda mekanı paylaşmayı, verimli kullanmayı, iletişim halinde olmayı da içeriyor. Kimi zaman elli kişiyi bulan çalışmalarda mekanın kullanımı ve iletişimin önemi kendiliğinden ortaya çıkıyor.
Katılımcılar, çalışmanın yapıldığı alanda ya da yakınlarda bu çalışma için ayarlanmış evlerde birlikte kalıyor. Kendi yemeğini organize ediyor. Program, çalışma saatleri dışında oldukça açık, isteyenler programa dahil etmek istedikleri, ihtiyaç duydukları etkinlikleri önerebiliyor.
Programda açık ve kapalı alanlarda gerçekleşen performanslar da yer alıyor. Performanslar etkinlik dışından, köyden insanların da katılımına açık ve bu da büyük bir çeşitlilik yaratıyor. Katılımcıların hem birbirlerini başka bir yönden tanımaları, hem de kendinde olanları paylaşmaları için paylaşım akşamları düzenleniyor. İsteyenler topluluğa herhangi bir aktivite sunabiliyor, bir şarkı, bir masal, bir performans, bir anlatı, bir video…
Sunumlar, performanslar, dersler, tanışıklıklar ve sohbetlerle, dünyanın farklı yerlerinden hareket ve dans alanıyla ilgilenen kişiler için besleyici bir paylaşım ve öğrenme alanı sunuyor. Nomadic College, senelerdir toplanan deneyimlerle birlikte incelikle ve ustalıkla hazırlanmış bir program. Bu deneyim ve ustalık ise her şeyi belirleyerek kontrol etmek yerine, imkanlara açık olmaya fırsat sağlıyor. Boşluklara izin veriyor, daha az altyapı sunarak hem erişilebilir olmayı arttırıyor hem de katılımcıların katkı sunmasına alan tanıyor.
“O sene o şaşkınlıkla beraber, bu kadar büyük bir organizasyonun içindeyken, tüm bu eğitim sürecinin sadece beden ve hareketle ilgili olmadığını fark ettiğimi hatırlıyorum. Bu çok daha büyük bir şey, içinde gizli bir şey var, ne acaba o, onu bulmam gerek gibi bir heyecan yaratmıştım kendime. Tabii ki bir sosyalliğin parçası olmak, öğrenme sürecini bir topluluk içinde yaşamak, mekanı-zamanı paylaşmak… Axis Syllabus atölyelerinde hep konuştuğumuz temel konu gibi, kasların tekil organizasyonu ya da bedenin bir bölümünü bağımsız olarak güçlendirmek değil; aslında her şeyi birbiriyle bağı ve etkileşimi içinde güçlendirmek ve genel koordinasyonu da düşünerek yararlanmak olandan. Bu organizasyon içinde de birlikte yaşıyoruz, başka başka zorluklar var ve koordine olup onları çözmeye çalışıyoruz. Burada beden ve hareketle ilgili çalıştığımız her şeyi, hayatta başka başka alanlara aktarmak, bağlamak, o düşünce sistemiyle yaklaşabilmek mümkün ve bundan çok yararlanıyorum başından beri. Sadece nasıl hareket ettiğim, bir motifi yapıp yapamadığım değil de daha geniş çerçevede var olduğum anı, elimde olan imkanları kullanabilmek. Sadece üretmek için değil; olan her neyse onu daha farkında olarak, daha tadını çıkararak, etkileşime ve adaptasyona hazır olarak, daha karar süreçlerine dahil olarak deneyimlemek gibi…”
Nurgül Öz, 2022-2024 Nomadic College Katılımcısı
“Benim için Axis Syllabus’’un en değerli şeylerinden birisi aslında benim her zaman öğrenmekle ilgili okul hayatım boyunca yaşadığım zorluğu tamamen değiştirmesi. Seviyeleri olmayan bir eğitim programı içinde, topluluk içinde kendi yerinle kendi yapabildiklerine odaklanmak, hep en iyisini yapmaya çalışmak değil de kendi yetilerine odaklanmak ve onu geliştirmeye çalışmak. Tam da böyle bir şey içinde çok rahat hissediyorum burada.
Kaldığımız ev bir spiral biçiminde, çok geniş bir alan var. Ortak yattığımız yer, kaldığımız yer küçük parçalarla birbirinden ayrılıyor ama standart bir bina gibi 90 derece köşeleri olan bir yer değil. Ve tam da aslında bu yapı burada kalan 7-8 kişinin organize bir şekilde evi ve ortak yaşam alanlarını kullanma biçimini de destekliyor. Ortak yaşamı destekleyen bir mimari yapı aslında bu. Sanki başka türlüsü mümkün değil. Keskin duvarlarla birbirinden ayrılmıyor. Dolayısıyla herkesin birbirini gözetmesi ve ortak bir yaşamda buluşması gerekiyor. Burada böyle bir deneyim oluşturuyor sanki o mimari yapı da. Bu aynı zamanda yaptığımız çalışmayla da örtüşüyor.”
Şeyda Ünal, 2024 Nomadic College Katılımcısı
“Ve işin içine oyun giriyor. Ve orada böyle çocukken hissettiğim gibi hissedebiliyorum yani… Herkes aynı şeyi sürekli yapmaya çalışmıyor. Burada kendimi daha çok, en basit çalışmada bile kendimi bir şekilde ifade edebildiğimi hissediyorum.”
Eren Gökay, 2024 Nomadic College Katılımcısı
“Bir şeyi az bir vakitte öğrenemiyorum. Demek ki birkaç kişiyle vakit geçirmem lazım ki bir şey öğreneyim. Orada ne oluyor? Tabii o insanlarla vakit geçiriyorum. O anda bakıyoruz ki evet beraber nasıl yaşandığına da bakmak lazım. Nasıl olacak? Bir kumpanya veya bir sınıf gibi de düşünürsek, onun içindeki öğrenciler ve eğitmenler diyelim beraber üç hafta geçirecek bir yerde. Sosyal ortam ders içi, sosyal ortam ders dışı ikisinin arasındaki dinamiği anladıkça zaten zorlukları da biraz bilerek seçiyoruz.
Onun için çok hazırlamıyoruz, fazla servis satın almıyoruz. Hem fiyatları düşük tutmak için, aynı anda insanlar da kendi inisiyatiflerinden bir eksik gördüklerinde aktive olsunlar. Yoksa üç tane daha temizlikçi insan tutsak, iki tane de aşçı tutsak herkese yemek de çıksa, bulaşık da yıkansa öyle bir şey de düşünebilirdik. Ama genelde altyapıyı biraz düşük tutmak istiyoruz. Öğrenme felsefesi ile uyuşuyor bu biraz. Eksik buldukça merakı arttırarak bir şeye doğru inisiyatif alıp bir şey geliştirmek.
Araştırma konuları çok birleştiriyordu bizi. Diyelim o senede belli bir şey çok araştırıyorduk. O zaman Nomadic College de o araştırmayı yansıtıyordu sonra. Özet gibi, Frey neyi araştırdı, ben ne araştırdım. Francesca veyahut da Jerome ne araştırdı. Sonra onun sunumu oluyordu Nomadic College.. Bizim için de beraber olup yaptıklarımızı birbirimize de sunabilmek veyahut da bir topluluğa sunabilmek de bir amaç oluyor Nomadic College’de. Yani işlerin nerede kesiştiğini, araştırmaların, yeteneklerin, araçların nerede kesiştiğini veya nereye doğru geliştiğini. Çünkü hala da o kadar çok alan var ki araştırmadığımız beden ve hareketle ilgili. Onun için çok ihtiyaç, bir sürü ihtiyaç var. Bu Nomadic College’da biraz öyle bir şeyi katalizör gibi ilham veriyor hem öğrencilere hem öğretmenlere de döndüklerinde yine kendi yerlerine.”
Barış Mıhçı, Nomadic College Organizatör ve Eğitmeni