Nomadic College: Bedenleri Ayarlama Enstitüsü1
Adaptasyonu merkeze alan bir öğrenme deneyimi
Yayınlar >> Yazılar >> Nomadic College: Bedenleri Ayarlama Enstitüsü
Nurgül Öz, Kasım 2024
Nomadic College, hareket ve dansı kullanarak kapsamlı ve derinlikli bir öğrenme deneyimi sunan, içeriği oldukça yoğun, çok boyutlu bir eğitim programı. 90’lı yılların sonuna doğru beden ve anatomiye dair topladığı bilgileri organize etmeye başlayan ve bu bilgi arşivine Axis Syllabusⓒismini veren dansçı, araştırmacı ve eğitimci Frey Faust, Nomadic College’i bu arşivin çalışılması ve uygulanması için bir buluşma ortamı olarak tasarlamış. NC, o zamandan bu yana, yani 25 yıldır, dünyanın her yerinden öğretmenleri, öğrencileri, hareket meraklılarını bu bilgi arşivi etrafında toplamaya devam ediyor.
Nomadic İngilizcede göçebe, sabit olmayan, gezici gibi anlamlar taşıyor. College ise Fransızca kökenli mesleki eğitime ağırlık veren bir okul modeli. Yani Nomadic College için “Göçebe Okul” demek mümkün. Çünkü zaten nerede olduğunun pek önemi yok, nerede olursa olsun o buluşma noktasının koşullarına adapte olmak, olabilmek bu okulun pedagojik yaklaşımının önemli bir parçası. Ben de bu yazıyı, 3 yıldır deneyimleme şansım olan bu buluşmaların özellikle eğitim felsefesi ve önerisi bağlamında bana kattıkları ve katmaya devam ettiklerini paylaşmak amacıyla hem çevremde bana “yine mi gidiyorsun?”, “orada ne yapıyorsunuz?” sorularını soranlar hem de eğitim üzerine düşünen / çalışan uzmanlar ve hareket meraklıları için yazıyorum. Keyifli okumalar ☺
Çok Hazırlanılmış; Detaydan genele, basit ama karmaşık
Tanıtım metninde NC “over-prepared, under-structured” olarak tanımlanıyor. Peki bu ne demek? NC, bir festivalden ziyade, disiplinler arası bir çalışma ve araştırma ortamı. Her ne kadar tek haftalık katılım mümkün olsa da tamamı 3 ya da 4 hafta süren bu program, ince düşünülmüş bir müfredatla birbirine bağlanarak bütünsel bir fikir sunuyor. Her haftanın ve her dersin kendi içinde bağlı kaldığı bir konu var. Öğretmenler dersleri birbirinden kopuk değil, bütünlük sağlayacak şekilde birbiri ile ilişkilendirerek hazırlıyor. Her dersin ve her haftanın kendi içinde bir öğrenme eğrisi olduğu gibi, tüm programın da kendi içinde bir öğrenme eğrisi var. Genellikle ilk hafta detaylara ve mikro anlara odaklanarak başlar. Bu anlar ikinci ve üçüncü haftalarda kademeli olarak daha uzun, daha zorlu motifler ve cümleler haline gelir. Program, detaylara yeni bir gözle bakmayı, kişisel uygulamaların veya performatif fikirlerin rehber eşliğinde gelişimi için zaman ve alan sağlamayı amaçlayan yaratıcı bir laboratuvarla sona erer.1 Dolayısıyla her ne kadar bir bölümüne katılım mümkün olsa da bu deneyimin hakkını vermek ve bütünlüklü eğitim tasarımından tam fayda sağlamak için önerilen, programın tamamına katılmak.
Az Yapılandırılmış; Olana izin vermek, olandan öğrenmek
Peki her şeyi sunmak ve önden planlamak yerine öğrenme sürecini hareketlendirmek ve öğrenmeyi pasif bir alma halinden çıkarmak nasıl mümkün olur? NC’de öğrenciler öğrenme ortamının ve yapısının aktif bileşenleri, pasif değiller. Kaosa ve çıkabilecek arızalara izin var ki, çözüm ve strateji gelişebilsin. NC’de, az sayıda önceden planlanmış müfredat dışı etkinlik düzenliyoruz. Fikrimiz, spontane girişimler için açık zaman bırakmak. Alternatif toplantılar, konferanslar, jam’ler veya performanslar NC sırasında katılımcılarla birlikte / katılımcılar arasında onay temelinde organize edilebilir. Dersler (ve muhtemelen yemekler), önceden planlanmış TEK zorunlu zamanlardır. Sosyal anlar organize etme, birbirlerine şifa uzmanlıkları veya pratikleriyle ilgili danışmanlık sunma, istedikleri kişiyle takılma veya değiş tokuş yapma konusunda tam lisans katılımcılara aittir.2 Bu anlamda organizasyon kural koymak ve kontrol etmekten çok olana izin vermeye ve olanın nasıl geliştiğinden öğrenmeye dayanıyor. Her şeyi hazır bekleme alışkanlığımızı sorgulatarak öneri sunmak ve inisiyatif almak için alan açıyor.
Bir Arada Öğrenmek: İletişim, iş birliği, çoklu koordinasyon ve dikkat
Ne bedende ne yaşamda hiçbir şey birbirinden kopuk değil. Her parça bir diğeri ile iletişim halinde. Birlikte işleyen bir sistem yaratıyoruz. Bazen ince ayar gerektiren uzlaşma anları yaşıyoruz. NC’de bu, öğrenme deneyiminin zorlu bir bileşeni. Bir arada öğrenmek çoklu koordinasyon ve dikkat gerektiriyor. Çok sayıda beden bir mekânı nasıl paylaşabilir, kendi öğrenme deneyimi ile diğer öğrenme deneyimleri arasında nasıl bir diyalog yaratabilir? Bir başkasının öğrenme süreci benim öğrenme sürecime nasıl bir katkı sağlayabilir? Bu çokça dinleme, gözlemleme, dikkat verme ve uzlaşma pratiği gerektiren bir süreç. Çünkü öğretmenin kuralları ile belirlenmiş bir sınıf yönetimi modeli yok. Bir mekânı paylaşma sorumluluğu var. Bu anlamda NC sorumlu davranış, bedensel otonomi, iş birliği ve karşılıklı saygı üzerine düşünmeyi ve bu konularda kişisel deneyim geliştirmeyi destekliyor. Aynı anda tüm bu eğitim süreci, bedeni verimli ve akıllıca kullanma fikri üzerine tasarlanmış gibi görünse de aslında çevremizde olup biteni, mekânı, zamanı ve birbirimizi verimli ve akıllıca kullanmayı da içeriyor.
Farklı Koşullara Uygun Şekil Alabilmek; Adaptasyon, entegrasyon, çeşitlilik
NC’nin farklı coğrafyalarda ve mekânlarda organize edilmesi programın var olan koşullara uyarlanması ve entegre edilmesine olanak sağlıyor. Bu deneyimin de keşif ve öğrenme sürecinin bir parçası olduğunu söylemek mümkün. Aradığımız yaşam ve çalışma koşulları, mümkün olduğunca çok insanın mümkün olduğunca uzun süre katılımına izin vermek için mümkün olduğunca düşük maliyet. Bu koşullar genellikle ortak yaşamı zorunlu kılar, bu da koordinasyon / iş birliği, karşılıklı saygı ve gerekli hijyenin sürdürülmesini pratik etme fırsatı sunar. Katılımcılar, tatmin edici olmadığı takdirde durumlarını değiştirmek için inisiyatif almaları, programın yoğun talepleri için sağlıklarını ve güçlerini korumaları ve alan ve kaynak paylaşımının doğasında var olan zorluklara uyum sağlamaları beklendiğinin bilinciyle gelirler.3 Bunun yanında çalışma mekanının derslerde farklı şekillerde kullanılması, iç mekân çalışmalarının yanında dış mekân çalışmaları ile zeminlerin çeşitlenmesi, doğanın ve çevrenin sunduğu değişkenlerin eğitim sürecinin bir parçası haline gelmesi de çeşitliliği, adaptasyonu ve böylece yeniden gözden geçirme deneyimlerini destekliyor.
Öz-Bakım, Öz-Organizasyon, Öz-Değerlendirme: Sınırları tanıma fırsatı
Formal bir dans eğitimi almamış biri olarak ilk NC deneyimim öncesinde birçok deneyimli dansçı ile birlikte olma fikri beni endişelendirmişti. Seviyenin yüksek olacağını ve uyum sağlamakta güçlük çekeceğimi düşünmüştüm. Bu bakış açım, daha sonra bana eğitime ne kadar dar bir perspektiften yaklaştığımıza dair bir geri dönüş sağladı. Seviye dediğimiz neydi; teknik bilgi mi, uygulama deneyimi mi, bir motifi yapabilmek mi? NC’nin eğitim anlayışı bana kendi güçlü ve zayıf yanlarımı değerlendirmek, kendime bakım sağlayabilmek, zorlandığım anlar için strateji geliştirmek için pek çok araç sundu. Bedensel olarak yoğun ve zorlu denebilecek bu araştırma ve deneyim alanında benim sınırım nerede? Hangi konular ilgimi çekiyor, alışkanlıklarım neler, sakatlanmalardan kendimi nasıl koruyabilirim, benim bedenim ne kadar fiziksel yoğunlukla baş edebilir, insanlarla bir arada yaşarken ihtiyaçlarımı karşılayabilmek için zamanımı nasıl organize edebilirim? Tüm bu sorulara yanıt arama sürecim bana kişisel sınırlarımı tanıma ve ince ayar yapma imkânı sundu ve sunmaya devam ediyor.
Koruma Değil Güçlendirme
Axis Syllabus çalışması, bireyleri kendi ve sorumlu olduğu kişilerin sağlığını koruması ve geliştirmesi için güçlendirmeyi, bir başka deyişle sorumlu özerkliği desteklemeyi amaçlıyor.4 Buraya kadar okuduğunuz tüm ara başlıkların da işaret ettiği üzere mesele koruma değil mesele güçlendirme. Kişileri korumak yerine onları kendilerini koruyabilecekleri beceriler ve farkındalıklar kazanmaları için desteklemek. Mesele bir doğru kurup ona yaslanmak ve onun etrafında güvenle yaşamak değil. Mesele her bir bireyin kendisi için karar verme gücünü kullanmaya teşvik edilmesi. Sağlıklı kararlar alabilecek araçlara, yollara, kaynaklara erişimini sağlamak. Sabitlemek ve bir form vermek yerine kendi özgünlüğü içinde gelişimini ve çeşitliliğini korumasını desteklemek. NC; olması gerekeni dayatmak ve kişiler adına karar vermek yerine merak duygusunu canlı tutarak onları araştırmaya, değerlendirmeye, kendileri için düşünmeye ve tüm bunları yaparken üstüne bir de keyif almaya davet ediyor.
Eğitim alanında çalışan bir ruh sağlığı uzmanı olarak bu eğitim anlayışının bana kattıklarıyla hem sürdürdüğüm çalışmaları zenginleştiriyorum hem de ulaştığım insanların bedenleri üzerindeki söz hakkını yeniden değerlendirmeleri için onlara farklı araçlar sunabiliyorum. Öğretmenleri de öğrenmeye ve denemeye devam ederken görmek, aynı konuya farklı uzmanlıklarla farklı çerçevelerden bakarak birbirimizi güçlendirmek, çeşitlilikteki ve detaylardaki değeri korumak ve hepsinden önemlisi beden, hareket ve dansın aslında yaşamda düşündüğümüzden ne kadar daha geniş bir alan kapladığını algılayabilmek müthiş bir kazanım. Bunun yanında dans ve hareketi kullanarak sağlığımı desteklemeye devam ederken, diğer bedenlerle bir arada hareket etmenin, aynı havuzda yüzmenin keyfini çıkarıyorum.
Bedenlerimiz bize öğretmeye yaşam boyu devam ediyor ve bu hareket dolu alan yaşadığımız sürece hepimize açık. Sizler de bu kaynaktan yararlanmak isterseniz 2025 programı için etkinliğin ve organizatörlerin web sitelerini takip edebilirsiniz.
https://www.nomadiccollege.org
https://www.laradicedeiviandanti.org
Fotoğraflar: Nurgül Öz, Haziran 2024
- Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Saatleri Ayarlama Enstitüsü” adlı romanından ilhamla… ↩︎
- https://www.nomadiccollege.org/aboutnc ↩︎
- https://www.nomadiccollege.org/aboutnc ↩︎
- https://www.nomadiccollege.org/aboutnc ↩︎
- https://www.nomadiccollege.org/aboutnc ↩︎